Астанада қыркүйектің басында 150 бизнес өкілі ұйымдасқан түрде дөңгелек үстелде бас қосты. «Экономист конференсиз» аталған бұл отырыстың бастамашысы – австриялық «Экономист» журналы болып табылады. Жыл сайын бір елде (былтыр Ресейде өткізген еді) осындай ірі отырыс ұйымдастыру 160 жылдық тарихы бар журналдың ғана қолынан келер шаруа. Оның үстіне аталмыш ашараның әрбір күніне ортаң қолдай компаниялардың демеуші болғандығы жария ақпарға да түсіпті: бас демеушілер – Credit Suisse, Gallaher компаниялары болса, жай демеушілер қатарындағы - Baker&McKenzi, Ernst&Young, Mikrosoft, Orakle, Shel мен Viza секілді ығай мен сыңғайлардың ортасында шымкенттік «Ордабасы» компаниясы да жүр. Бас аяғы жүз елу адамды «Ресксос» президент отеліне жыйған бұл шараның бұрын-соңды форматына куә болмаған едік, бұл жолы да солай болды. Өйткені, екі күні бойы өзара оңаша ой таласқан бизнес пен үкімет өкілдері арасында не болғаны біз үшін де, қоғамдық орта үшін де құпия күйінде қалды. Екінші күні ғана отырысқа премьер К.Мәсімов келер қарсаңда жарияшыларды жыйнаған шара ұйымдастырушылары бізді премьер сөзінен кейін залдан шығуымыз қажеттігін ресми түрде жеткізді және ол осы форумның 1956 жылдан бері келе жатқан дәстүрі көрінеді. Соған қарағанда 1- дөңгелек үстел аталған бұл шара шетелдік (ебропалық) инвесторлар мен қазақ үкіметінің өзара мүдде таластыру отырысы секілді. Оны үстелге үкімет тарапынан отырған «Қазына» онықты даму қоры басқармасы төрағасының орынбасары – Мақсат Қабашевтің, «Самұрық» холдингісінің басқарма төрағасы – Қанат Бозымбаевтың, «Самғау» холдингісінің басқарма төрағасы – Азамат Әбдімомыновтың, Индустрия мен сауда министрінің орынбасары – Қуандық Бишібаевтың, Энергетика және минерал ресурс министрі – Болат Ақшолақовтың, сондай- ақ, елдің бас банкирі – Әнуар Сайденовтың қатысуы біршама жайтты аңғартары белгілі. Әрине, БАҚ көзінен тасада өткен бұл таластан кімнің не ұтқаны бізге беймәлім. Әйтеуір, жария ақпардан түсінгеніміз, шетелдік инвесторлар мен қазақ үкіметінің арасынжда айтарлықтай проблема жоқ көрінеді. Алайда, баспасөз мәслихаты барысында шұқылап сұралған сәттердегі Baker&McKenzi компаниясының өкілі Джон Коннорстың «Премьердің сөзіне қарағанда, күмәніміз сейілгендей» деп екіұшты айтуынан қос тараптың арасында әлдебір салқын лептің барын байқадық. Оның үстіне еброопалық бизнесмендер екі тарапқа қылау түсірмейтін жайттарға заңдамалық басымдықтың қажеттігін, сот жүйесіне тәуелсіздіктің керектігін, өндіріске қажетті халықаралық стандартқа жауап беретін мүмкіндіктер мен жағдайлардың тиістілігі айтылуына қарағанда үкімет пен инвесторлардың арасындағы қатынас бұлтсыз емес. Және де,бұған дейін мұндай шарттарды тізбелей қоймаған бұл шетелдік инвесторлар, өздеріне қатысты қатаңдау талап қойғысы бар қазақ үкіметіне бірдеңе дегісі келетін сыңайлы. Алайда, ол «бірдеңе» делінді ме, жоқ па – айта алмаймыз – отырыс жабық есік жағдайында өтті.
Бас–аяғы он минөтке жетер-жетпес сөйлеген К.Мәсімов те бізді онай салқын лептің барын әйгіледі деуге желеу таппадық, алайда, елбасының үкімет алдына қойған міндеттерін тізбелегеніне қарағанда, тікелей айтылмаған әлдебір қырынқабақтықтың бары рас тәрізді. Оның үстіне келесі күні бұл жағдайдыңжалғасы ретінде премьердің Қашаған мұнай кеніне байланысты шетел инвесторына қойылатын талаптың да шетін шығарғаны бар. Бұл не, қазақ байларының қарнымен бірге тісінің де шыға бастағаны ма, әлде биліктің белгілі ойыны ма? Оны уақыт көрсетер.
Комментариев нет:
Отправить комментарий